Geschiedenis

Het voormalige eiland Schokland en het gebied er omheen vertellen een verhaal over 10.000 jaar leven met water. In de bodem liggen vele archeologische bodemschatten. Het landschap van en rondom Schokland heeft vele vormen gehad. Vroeger was Schokland een laaggelegen eiland in de Zuiderzee. Tot in de middeleeuwen was het overigens geen eiland. Het was een moerassig veengebied met hier en daar wat hogere delen die geschikt waren voor bewoning. Na verloop van tijd werd de invloed van de zee merkbaar. Stormvloeden sloegen grote stukken veengebied weg. Tot 1450 was Schokland nog met het vaste land verbonden en een schiereiland. Toen die landbrug ook aan de golven moest worden prijsgegeven, ontstond een eiland in de Zuiderzee.

Bodemschatten

De bodem op en rond Schokland is rijk aan archeologische schatten. Vondsten variëren van prehistorische werktuigen, huisplattegronden, ploegsporen, aardewerk tot grote scheepswrakken. Er is zelfs een compleet grafveld opgegraven met een ouderdom van circa 4.600 jaar.

Ook heeft de prehistorische mens hier letterlijk zijn voetafdrukken achtergelaten.

Veel bodemschatten zijn inmiddels opgegraven. Andere liggen nog te wachten op eventueel onderzoek. Een aantal terreinen is zeer kwetsbaar en zijn daarom archeologisch monument.

De bewoners

De vele archeologische vondsten geven een goed beeld van de lange bewoningsgeschiedenis van Schokland. Al zo’n 10.000 jaar geleden zwierven hier mensen rond. In prehistorische tijd werd er landbouw bedreven. Vanaf 6.500 jaar geleden woonden primitieve boeren op de hogere delen.

In de middeleeuwen werd Schokland een eiland. Het eiland werd steeds kleiner en landbouw werd onmogelijk. De bewoners waren in toenemende mate afhankelijk van de visserij.

Eiland op het droge

In de 19de eeuw werd het leven uitzichtloos. Voortdurend was er overstromingsgevaar en er heerste chronische armoede. In 1859 besloot de regering het hele eiland te ontruimen.

De ongeveer 650 ‘Schokkers’ verhuisden naar de vaste wal. De huizen op Schokland werden afgebroken. Schokland werd een vrijwel verlaten eiland in de Zuiderzee. Sinds de drooglegging van de Noordoostpolder in 1942 wordt Schokland omringd door het ‘nieuwe land’ en is het een eiland op het droge.

Tegenwoordig staat Schokland en omgeving symbool voor de geschiedenis van Nederland en de Nederlanders en het leven op de grens van water en land.

En zo ontstond een unieke plek

Werelderfgoed Schokland

Een archeologisch monument in de polder, met sporen van menselijke aanwezigheid tot wel 10.000 jaar geleden.

Het is in 1995 als eerste Nederlandse monument geplaatst op de werelderfgoedlijst van UNESCO.

Op schoklanddoordeeeuwenheen.nl vind je nog veel meer informatie over de geschiedenis van Schokland.